Het logboek van vandaag gaat over lieveheersbeestjes! Sorry als het wat basic is, maar dit zijn toch mijn favoriete kevers (sorry meikever, sorry mestkever). Ze maken nu wel geen indrukwekkend grote ballen mest of hebben geen extra speciale antennes, maar ze bezitten gewoon een enorme aaibaarheidsfactor die hen bijna tot de mascotte van de insectenwereld heeft gebombardeerd. Vraag aan een klein kind om een insect op te noemen, hoogstwaarschijnlijk zullen ze “lieveheersbeestje” zeggen.
Waarom verdienen ze die aandacht eigenlijk (buiten hun mooie kleur en zwarte stipjes)? Hun favoriete voedsel is de bladluis! Je weet wel, die vervelende beestjes waar je opa vaak over zaagt omdat ze zijn rozen kapotmaken. Wel die beestjes dus! En dit maakt van ons lieveheersbeestje de perfecte biologische pesticide (je kan zelfs lieveheersbeestjes op internet bestellen om in je eigen tuin te gebruiken). Op vele plekken worden ze dan ook uitgezet als effectief middel tegen de vervelende bladluis!
Het territorium van ons favoriete kevertje is zeer uitgebreid. Ze komen overal ter wereld voor, in België en Nederland komen er ongeveer 60 verschillende inheemse soorten voor. Een ander soort die hier ook voorkomt is het Veelkleurig Aziatisch lieveheersbeestje. De soort werd hier initieel geïntroduceerd om de populatie aan bladluizen in te perken, maar op termijn is gebleken dat dit een invasieve soort is. Bij gebrek aan bladluizen om te eten, verorbert hij immers vlindereitjes en larven van inheemse soorten.
Maar geen zorgen. Het lieveheersbeestje op de foto is wel degelijk een inheemse soort, namelijk Coccinella septempunctata of het zevenstippelig lieveheersbeestje. Zij eten wel braafjes hun bladluisjes en verstoren onze inheemse soortenbalans dus niet.
Iets wat ik me al heel lang afvraag: waarom heet een lieveheersbeestje eigenlijk een lieveheersbeestje? Heeft het echt iets met Onze-Lieve-Heer te maken? Heeft dit insectje een prominente rol in de Bijbel of komen ze te voorschijn wanneer een heilig een mirakel wordt uitgevoerd (water veranderen in ijsblokjes voor in spitbull, een groter mirakel kan immers niet uitgevoerd worden). Toen ik het antwoord op deze vraag zocht, vond ik niet één, maar twee theorieën. Ik zal ze dus beide met jullie delen. De eerste theorie zegt dat de stippen te maken hebben met de wonden van de nagels toen Jezus gekruisigd werd. De stipjes zouden zich exact bevinden waar jezus’ wonden zich bevonden (ik vertrouw deze theorie eigenlijk niet echt, de site is zeer vaag en gebruikt vage woorden zoals “misschien”, “waarschijnlijk”,…). Wikipedia zegt echter dat dit een overblijfsel is van toen de christenen hun geloof overal begonnen op te dringen en feesten en namen die refereren naar heidense goden vervingen door meer christelijke alternatieven (Kerstmis en Pasen zijn hier goede voorbeelden van). In het oud-Duits heette dit beestje namelijk Freyafugle of vogel van de godin Freya. Aangezien dit dus verwijst naar een heidense godin, werd deze naam vervangen door Christelijk geïnspireerde Lieveheersbeestje!
Nog eens alle feitjes op een rij:
- Naam vinder: Merel Janquart
- Nederlandse naam: Zevenstippelig lieveheersbeestje
- Wetenschappelijke naam:Coccinella septempunctata
- Taxonomie: Behoort tot de orde Coleoptera (kevers), familie Coccinella
- Datum: 08/05/20
- Vindplaats: Naast een veld in Tollembeek
- Opvallende kenmerken: Felrood dekschild met zwarte stipjes
Groetjes van domme schacht Merel
xoxo